Chỉ số BMI là gì? Hướng dẫn cách đo và tính chỉ số BMI cơ thể

Để đánh giá sức khỏe, thông thường bạn sẽ dựa vào hai chỉ số về chiều cao và cân nặng. Vậy có công thức tính toán nào đơn giản, nhanh chóng giúp bạn nắm rõ sức khoẻ tổng thể của bản thân? Trong bài viết hôm nay, hãy cùng với doctortaller.net đìm tìm hiểu phương pháp tính chỉ số BMI - chỉ số khối cơ thể nhé!

Chỉ số BMI là gì?

BMI là chỉ số khối cơ thể với tên gọi đầy đủ là Body Mass Index, dựa vào chỉ số BMI bạn có thể xác định tình trạng sức khoẻ của bản thân đang trong giai đoạn: suy dinh dưỡng - khỏe mạnh - thừa cân - béo phì. Chỉ số BMI áp dụng cho người trưởng thành trên 18 tuổi, không áp dụng cho các bà mẹ đang mang thai, vận động viên, người bệnh. 

Body Mass Index - chỉ số khối lượng cơ thể.

Body Mass Index - chỉ số khối lượng cơ thể phát minh bởi nhà khoa học Bỉ vào năm 1832 và vẫn được áp dụng cho tận bây giờ.

Mặt khác, chỉ số BMI ở mỗi một quốc gia, châu lục lại có sự thay đổi, chênh lệch khác nhau. Chẳng hạn, chỉ số BMI ở các nước thuộc châu Âu, châu Mỹ sẽ cao hơn so với chỉ số BMI ở các nước châu Á, châu Phi. Điểm khác biệt này có thể được lý giải do nguyên nhân từ hệ gen, chủng tộc người cũng như chế độ dinh dưỡng, vận động, thói quen sinh hoạt… 

Tại sao bạn cần chú ý đến chỉ số BMI cơ thể?

Bạn có thể chú ý đến chỉ số BMI và cần tính toán chỉ số này trong mỗi tháng, quý, năm hay không? Câu trả lời sẽ là có. Đây là một chỉ số khá quan trọng, nó không chỉ cho bạn biết thể trạng mỡ thừa trong cơ thể mà còn cảnh báo sớm các bệnh lý nguy hiểm cho người bệnh. Chẳng hạn, các bệnh lý về tim mạch, huyết áp, tiểu đường, ung thư (ung thư vú, ung thư ruột kết, ung thư nội mạc tử cung…). 

Nhờ có chỉ số BMI sẽ giúp bạn nhanh chóng có những kết luận chính xác về tình trạng sức khoẻ. Từ đó, có những kế hoạch để bổ sung dinh dưỡng, nếu bạn đang thiếu chất, duy trì, củng cố hay giảm lượng thức ăn, tập luyện để giảm cân, ngăn chặn tình trạng béo phì, dư lượng mỡ thừa trong cơ thể. 

Xem thêm: Chiều cao cân nặng chuẩn theo từng độ tuổi

Các khoản giá trị trong chỉ số BMI

Với các kết quả về chỉ số Body Mass Index sẽ cho bạn những thông tin cụ thể về thể trạng, sức khoẻ, giúp bạn nhanh chóng phát hiện kịp thời và có biện pháp cải thiện chỉ số về mức đạt chuẩn. Đây là các chỉ số chuẩn được Tổ chức y tế Thế giới (WHO) áp dụng phù hợp với nhiều quốc gia. 

Thiếu cân

Chỉ số BMI có kết quả dưới 18, chứng tỏ thể trạng bạn đang có nguy cơ thiếu chất, suy dinh dưỡng. Nếu không có sự thay đổi về chế độ dinh dưỡng, luyện tập, rất có thể bạn sẽ bị rơi vào tình trạng suy kiệt cơ thể, chậm phát triển, còi cọc. Đặc biệt trong độ tuổi dậy thì, nếu tình trạng sức khoẻ này kéo dài sẽ khiến cho chiều cao của bạn bị kìm hãm, khả năng tập trung, ghi nhớ và tư duy cũng bị giảm sút nghiêm trọng. 

Để có thể giải quyết tình trạng này, bạn nên chú ý về chế độ dinh dưỡng, bổ sung đầy đủ các nhóm chất: tinh bột - chất đạm - chất xơ - vitamin & khoáng chất. Chia nhỏ các bữa ăn trong ngày, không nên ăn quá no hoặc quá ít. Cung cấp thêm cho cơ thể các dưỡng chất và vitamin có trong các loại thực phẩm chức năng. Kết hợp luyện tập thể dục thể thao mỗi ngày từ 30 - 45 phút. 

Bình thường

Nếu kết quả BMI của bạn là ở mức 18 - 24,9 thì bạn có thể an tâm đây là chỉ số khối cơ thể khoẻ mạnh, ổn định. Tuy nhiên, bạn không nên quá chủ quan vẫn nên tiếp tục duy trì chế độ ăn uống, luyện tập và sinh hoạt khoa học và điều độ. 

Chỉ số khối lượng có thể có thể tăng giảm nhanh chóng, chính vì thế ngoài việc duy trì chế độ sinh hoạt hợp lý, bạn nên chú ý thực hiện đo lường chiều cao và cân nặng đều đặn từng tháng, quý, năm. Điều này sẽ giúp bạn tầm soát sức khỏe của bản thân, từ đó có các phương án điều chỉnh và duy trì sao cho cơ thể luôn ở mức ổn định, cân bằng. 

Thừa cân

Bên cạnh các chỉ số về cân nặng, BMI cũng là người trợ thủ đắc lực giúp bạn phát hiện sớm lượng mỡ thừa đang tích tụ vượt mức trong cơ thể. Với chỉ số BMI từ 25 - 29,9, chứng tỏ cơ thể bạn đang trong quá trình thừa cân, cần siết chặt quá trình hấp thụ dưỡng chất, hạn chế bổ sung các loại thực phẩm ngọt, nhiều dầu mỡ, áp dụng luyện tập thể dục, thể thao. 

Các chỉ số khối lượng cơ thể sẽ phản ánh thực trạng sức khoẻ của bạn một cách tổng quan. 

Nếu chỉ số khối cơ thể bạn vượt ngưỡng trên 30, đây là một báo động đỏ, cực kỳ nguy hiểm đối với sức khỏe. Chỉ số trên 30 thể hiện cơ thể bạn có thể đang rơi vào tình trạng béo phì type I (30 - 34,9), béo phì type II (35 - 39,9) hoặc béo phì type III (trên 40). 

Đối với tình trạng béo phì sẽ gây ra những bệnh lý nguy hiểm tới sức khoẻ và tính mạng của bệnh nhân. Chẳng hạn như huyết áp cao, mỡ trong máu, đột nguỵ, tiểu đường, ung thư… Nếu phát hiện ra tình trạng sức khoẻ này, bạn nên nhanh chóng đến các cơ sở y tế để được các bác sĩ chuyên khoa thăm khám, chẩn đoán và đưa ra các phương pháp điều trị thích hợp. 

Hướng dẫn cách tính chỉ số BMI

Để tính toán chỉ số khối cơ thể Body Mass Index, bạn sẽ dựa trên hai chỉ số về chiều cao và cân nặng. Đây là phát minh của nhà khoa học người Bỉ Adolphe Quetelet - một nhà thiên văn học, toán học, thống kê và xã hội học. 

Công thức tính Body Mass Index như sau: BMI = cân nặng (chiều cao x chiều cao). Trong đó, chiều cao được tính ở đơn vị mét và cân nặng tính ở đơn vị kilogram. Chỉ số BMI càng thấp sẽ thể hiện tình trạng loãng xương, thiếu hụt canxi và các khoáng chất, vitamin. Ngược lại, chỉ số BMI càng lớn sẽ thể hiện tình trạng béo phì đi kèm các bệnh lý nguy hiểm, có hại đến tính mạng người bệnh nếu không có phương pháp điều trị kịp thời. 

Tuy nhiên, các chỉ số BMI mới chỉ dừng lại ở mức đánh giá khái quát về sức khoẻ của con người. Để tìm hiểu cụ thể về sức khỏe, bạn nên dành thời gian kiểm tra sức khỏe định kỳ trong vòng từ 6 tháng đến 1 năm. 

Các công cụ và ứng dụng thông dụng để tính toán chỉ số BMI

Song hành với cách tính BMI phổ biến ở trên, bạn cũng có thể tính chỉ số này nhanh gọn và tiện lợi hơn dựa trên các ứng dụng thông minh. 

Ứng dụng tính chỉ số BMI Calculator - Android

Đây là ứng dụng thông minh tích hợp đo các chỉ số cơ thể từ cân nặng, vòng eo, vòng mông… được thể hiện dưới dạng biểu đồ giúp bạn tiện lợi theo dõi tình trạng sức khoẻ. Ứng dụng có thể đồng bộ với phần mềm google fit hỗ trợ bạn theo dõi kết quả sức khỏe của bản thân thông qua nhiều thiết bị thông minh khác. 

Ứng dụng tính toán chỉ số khối lượng cơ thể BMI Calculator trên app cài đặt.

Hướng dẫn sử dụng:

• Vào app cài đặt và gõ vào ô tìm kiếm tên ứng dụng.

• Tải ứng dụng BMI Calculator và bắt đầu thực hiện theo các bước như nhập giới tính, độ tuổi, chiều cao và cân nặng.

• Nhấn nút ok để hoàn tất kê khai các thông tin. Sau vài phút tính toán, ứng dụng sẽ hiển thị kết quả BMI với biểu đồ phân loại.

• Bạn cũng có thể tùy chỉnh và sửa lại các số liệu để theo sát sức khỏe của bản thân theo từng tháng, quý, năm.

Ứng dụng tính chỉ số BMI - iOS

Ứng dụng này tính toán chỉ số cơ thể và đưa các các kết quả đánh giá tình trạng sức khoẻ thông qua trọng lượng, chiều cao, giới tính và độ tuổi. Các kết quả đưa ra đều dựa trên bảng phân loại BMI của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Hỗ trợ bạn phát hiện tình trạng cơ thể đang suy nhược, thừa cân hay béo phì. 

Hướng dẫn sử dụng:

• Vào app cài đặt và gõ vào ô tìm kiếm tên ứng dụng.

• Tải ứng dụng BMI và bắt đầu thao tác nhập số liệu về giới tính, độ tuổi, chiều cao, cân nặng.

• Nhấn nút ok để hoàn thành xác nhận dữ liệu và chờ trong vòng vài giây. Sau khi có kết quả, ứng dụng sẽ hiển thị tình trạng cơ thể, chỉ số BMI của bạn và đưa ra các lời khuyên luyện tập, chế độ dinh dưỡng.

• Bạn có thể lưu lại để có thể đối chiếu với kết quả sức khỏe trong tương lai theo từng tháng, quý, năm. 

Ngoài 2 ứng dụng trên, bạn cũng có thể tìm kiếm thêm các ứng chỉ tính toán chỉ số BMI như akitBMI, BMI Calculator %, Weight loss tracker BMI, BMI Calculator for Weight Loss… Đây là các ứng dụng giúp bạn tầm soát cân nặng, tình trạng sức khỏe nhanh chóng, thuận lợi và 100% miễn phí khi tải ứng dụng. 

Lợi ích của việc duy trì chỉ số BMI lành mạnh

Duy trì một chỉ số BMI lành mạnh sẽ mang đến cho cơ thể bạn những lợi ích tuyệt vời như:

• Phát hiện sớm tình trạng sức khoẻ, giúp bạn tầm soát trước các nguy cơ mắc bệnh nguy hiểm, nhanh chóng có phương pháp điều trị kịp thời. 

• Xác định sớm nguy cơ bị bệnh đái tháo đường tùy theo từng mức độ chỉ số. Chẳng hạn mức BMI từ 25 - 29,9 nguy cơ mắc đái tháo đường type II là hơn 50%; BMI 30 - 34,9 nguy cơ mắc đái tháo đường là 2,5 lần; BMI 35 - 39,9 nguy cơ mắc đái tháo đường là 3,6 lần và BMI > 40 nguy cơ mắc đái tháo đường là 5,1 lần. 

• Hỗ trợ cho các bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng thăm khám, đánh giá kết quả và đưa ra kết luận cùng các phương án điều trị, chế độ dinh dưỡng, vận động phù hợp với thể trạng cơ thể. 

• Nhà nước có thể thống kê chỉ số này để tổng kết và đưa ra các đánh giá cho sức khoẻ của toàn dân. Từ đó, đưa ra các chính sách và phương án cải thiện sức khỏe phù hợp.

Chỉ số BMI có khác nhau theo từng nước

Như đã phân tích ở trên, tuỳ theo từng quốc gia và vùng lãnh thổ mà các chỉ số BMI lại có sự thay đổi khác biệt. Với chỉ số BMI của các nước châu Âu, châu Mỹ cao hơn so với chỉ số BMI các nước châu Á, châu Phi. 

Thế giới

Trên thế giới, chỉ số khối cơ thể BMI tiêu chuẩn sẽ được phân bố theo các số liệu như sau:

Chỉ số khối cơ thể BMI	Tình trạng sức khoẻ
< 18,5	Suy dinh dưỡng
18,5 - 24,9	Khỏe mạnh
25 - 29,9	Thừa cân
> 30	Béo phì

Đối với các dân tộc có tạng người và hệ gen di truyền cao lớn, thì các chỉ số BMI có thể nhỉnh lên từ 0,5 - 1. Tuy có sự khác biệt về chỉ số những tình trạng sức khoẻ của người dân các quốc gia như Hà Lan, Montenegro, Đan Mạch… vẫn có tình trạng sức khỏe ổn định, cường tráng với tuổi thọ xếp hạng khá cao trên thế giới. 

Công cụ đo chỉ số BMI thông qua các app thông minh cho ra chi tiết các số liệu sức khoẻ, giúp bạn dễ dàng đối chiếu và so sánh.

Việt Nam

Khác với các quốc gia sở hữu chiều cao tiêu chuẩn trên 1m75 với cân nặng từ 65 - 75kg. Người Việt sở hữu tạng người khá khiêm tốn với chiều cao trung bình của nam giới là 1m68,1 cân nặng 60kg và nữ giới chiều cao trung bình là 1m56,2 cân nặng 48 - 50kg. Chính vì thế, chỉ số khối lượng cơ thể cũng sẽ có sự khác biệt đôi chút. 

Chỉ số khối cơ thể BMI	Tình trạng cơ thể
<18,5	Suy dinh dưỡng
18,5 - 22,9	Khỏe mạnh
23 - 24,9	Thừa cân
> 25	Béo phì

Mong rằng với bài viết hướng dẫn cách tính toán chỉ số cơ thể BMI đã cho bạn hiểu rõ hơn về một cách kiểm tra sức khỏe tổng quát của bản thân và gia đình. Để sở hữu một chỉ số BMI lý tưởng bạn nên chú ý xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý, chăm chỉ vận động, thay đổi thói quen sinh hoạt khoa học và điều độ.